ირანის საზღვაო ხაზები თურქეთის წინააღმდეგ
(Islamic Republic of Iran Shipping Lines v. Turkey)
საჩივრის ნომერი - 40998/98 PDF
მოპასუხე სახელმწიფო - ირანის რესპუბლიკა
გადაწყვეტილების მიღების თარღი - 13.12.2007
შედეგი: დაირღვა კონვენციის 34-ე და 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლები
საკვანძო სიტყვები:
(მუხლი 35-ე) დასაშვებობის კრიტერიუმი
(მუხლი 35-3) ratione personae
(მუხლი 35-1) ექვსთვიანი ვადა
(მუხლი 34) ინდივიდუალური განაცხადი
(მუხლი 34) არასამათავრობო ორგანიზაცია
(მუხლი 34) მსხვერპლი
პროპორციულობა
(1-ელი ოქმის 1-ლი მუხლი) საკუთრების დაცვა
(1-ელი ოქმის 1-ლი-2 მუხლი) საკუთრებით სარგებლობის უფლება
(1-ელი ოქმის 1-ლი-1 მუხლი) კანონით დადგენილი
(მუხლი მე-6) სამართლიანი სასამართლო განხილვის უფლება
© ევროპის საბჭო/ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო, 2012 წელი.თარგმანი მომზადებულია ევროპის საბჭოს ადამიანის უფლებათა მიზნობრივი ფონდის მიერ (www.coe.int/humanrightstrustfund). თარგმანი არ ავალდებულებს სასამართლოს. დამატებითი ინფორმაციისთვის იხილეთ სრული მითითება საავტორო უფლების შესახებ დოკუმენტის ბოლოს.
© Council of Europe/European Court of Human Rights, 2012 [or subsequent year]. This translation was commissioned with the support of the Human Rights Trust Fund of the Council of Europe (www.coe.int/humanrightstrustfund). It does not bind the Court. For further information see the full copyright indication at the end of this document.
© Conseil de l’Europe/Cour européenne des droits de l’homme, 2012 [ou année suivante]. La présente traduction a été effectuée avec le soutien du Fonds fiduciaire pour les droits de l’homme du Conseil de l’Europe (www.coe.int/humanrightstrustfund). Elle ne lie pas la Cour. Pour plus de renseignements veuillez lire l’indication de copyright/droits d’auteur à la fin du présent document.
საინფორმაციო შეტყობინება სასამართლოს პრეცედენტულ სამართალზე #103
დეკემბერი, 2007
ირანის ისლამური რესპუბლიკის საზღვაო ხაზები (Islamic Republic of Iran Shipping Lines) თურქეთის წინააღმდეგ - 40998/98
გადაწყვეტილება 13.12.2007 [III სექცია]
34-ე მუხლი
დაზარალებული
სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული სამართლებრივად და ფინანსურად დამოუკიდებელი კომპანია: დაზარალებულის სტატუსი დადასტურდა
1-ელი დამატებითი ოქმის 1-ელი მუხლი
1-ელი დამატებით ოქმის 1.2 მუხლი
საკუთრებით სარგებლობის კონტროლი
გემისა და ტვირთის უკანონო დაპატიმრება ერთ წელზე მეტი ვადით, იარაღის კონტრაბანდის ეჭვის საფუძველზე : დარღვევა
ფაქტები: 1991 წლის ოქტომბერში თურქეთის სახელმწიფო ორგანოებმა დააკავa კვიპროსული საკუთრების ხომალდი, რომელსაც მართავდა განმცხადებელი, რადგანაც ეჭვი მიიტანეს იმაზე, რომ ხომალდზე არსებული იარაღი კონტრაბანდული მიზნებით იყო. გემის ეკიპაჟის რამდენიმე წევრის მიმართ დაიწყო სისხლის სამართალწარმოება. 1991 წლის დეკემბერში გამოძიების დასრულების შემდგომ თურქეთის საგარეო საქმეთა სამინისტრომ დაადასტურა, რომ ტვირთი, რომელიც განმცხადებელს გადაჰქონდა ეკუთვნოდა ირანს და მისი დაკავება არ შეიძლება გამართლებულიყო თურქეთსა და კვიპროს შორის „საომარი მდგომარეობით“. ბოლოს თურქეთის სასამართლომაც გაამართლა ეკიპაჟის წევრები და 1992 წლის დეკემბერში ხომალდიც გაათავისუფლა. თანმდევი სამოქალაქო სამართალწარმოების შედეგად, განმცხადებელმა ვერ შეძლო ხომალდის დაკავებით მიყენებული ზიანის ანაზღაურების მიღება.
კანონმდებლობა: 34-ე მუხლი - პირველყოვლისა მოპასუხე სახელმწიფომ სადავო გახადა ის რომ განმცხადებელს არ ქონდა locus standi, რადგანაც ის სახელმწიფოს საკუთრებაში არსებული კორპორაცია იყო და აქედან გამომდინარე ის ირანის ისლამური რესპუბლიკის მთავრობისგან ვერ გაიმიჯნებოდა. თუმცა სასამართლომ დაადგინა, რომ ვინაიდან განმცხადებელ კომპანიაზე ძირითადად ვრცელდებოდა კორპორაციული სამართალი და ის სახელმწიფოსგან სამართლებრივად და ფინანსურად დამოუკიდებელი იყო, არაფერი ამყარებდა იმას, თითქოსდა განაცხადი წარმოადგინა ირანის ისლამურმა რესპუბლიკამ.
1-ელი დამატებითი ოქმის 1-ელი მუხლი - ხომალდის დაკავება უტოლდებოდა საკუთრებით სარგებლობაზე კონტროლს 1-ელი დამატებითი ოქმის 1-ელი მუხლის მიზნებისთვის. მხარეები შეთანხმდნენ, რომ ჩარევას ჰქონდა სამართლებრივი საფუძველი, თუმცა ვერ შეთანხმდნენ ამ კანონის მოქმედების ფარგლებსა და მნიშვნელობაზე. მიუხედავად იმისა, რომ დაკავებიდან ორ თვეში სახელმწიფო ორგანოებისთვის ცნობილი იყო, რომ ტვირთი არ წამოადგენდა კონტრაბანდას და არ უქმნიდა საფრთხეს თურქეთის ეროვნულ უსაფრთხოებას, ეს მდგომარეობა გაგრძელდა მომდევნო ერთი წლის განმავლობაში. სასამართლომ მიიჩნია, რომ ხომალდი უნდა გათავისუფლებულიყო არაუგვიანეს 1992 წლის მარტისა, როდესაც პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება ძალაში შევიდა. ამ დროიდან ხომალდის დაკავება იყო უკანონო, ვინაიდან აღარ არსებობდა იარაღის კონტრაბანდის დანაშაულის ვარაუდის საფუძველი ან თურქეთსა და კვიპროსს შორის საომარი მდგომარეობის გამო ხომალდის დაკავების რაიმე ზოგადი უფლებამოსილება. უფრო მეტიც, კომპენსაციის მოთხოვნაზე განმცხადებლისთვის სასამართლოების უარის გათვალისწინებით, განმცხადებლის საკუთრების უფლებაში ჩარევა იყო შეუსაბამო.
დადგენილება: დარღვევა (ერთხმად).