გოგიტიძე და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ (summary)

საქმის დასახელება - გოგიტიძე და სხვები საქართველოს წინააღმდეგ

საჩივრის ნომერი - 36862/05 Summary

მოპასუხე სახელმწიფო - საქართველო

გადაწყვეტილების მიღების თარიღი - 12/05/2015

შედეგი: კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლი არ დარღვეულა- საკუთრების დაცვა (1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის მე-2 პარაგრაფი - საკუთრებით სარგებლობის კონტროლი)

დარჩენილი ნაწილი დაუშვებლად ცნეს

საკვანძო სიტყვები: (მე-6 მუხლი) სამართლიანი სასამართლოს უფლება

(მე-6 მუხლი) სამოქალაქო სამართალწარმოება

(მე-6 მუხლი) სამართლიანი ზეპირი განხილვა

(მე-6 მუხლის მე-2 პარაგრაფი) უდანაშაულობის პრეზუმფცია

(35-ე მუხლი) დასაშვებობის კრიტერიუმი

(35-ე მუხლის მე-3 ნაწილი) განცხადების წარდგენის უფლების ბოროტად გამოყენება

(1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლი) საკუთრების დაცვა

(1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის 1-ლი პარაგრაფი) კანონით გათვალისწინებული

(1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის მე-2 პარაგრაფი)საკუთრებით სარგებლობის კონტროლი

შეფასების ზღვარი

პროპორციულობა

ფაქტები: საქმის საფუძველია საჩივარი (no. 36862/05) რომელიც სასამართლოში, საქართველოს წინააღმდეგ, 2005 წლის 4 ივლისს,საქართველოს ოთხმა მოქალაქემ ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა დაცვის ევროპული კონვენციის(„კონვენცია“) 34-ე მუხლის საფუძველზე წარადგინა. მომჩივნები დავობდნენ, რომ სასამართლოს მიერ განსაზღვრულმა ქონების ჩამორთმევის ღონისძიებამ კონვენციის1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლით გათვალისწინებული მათი უფლება დაარღვია.

პირველი, მეორე, მესამე და მეოთხე მომჩივანი დაიბადნენ 1951, 1973, 1940 და 1978 წელს. მეორე და მეოთხე მომჩივნები პირველი მომჩივნის შვილები არიან, ხოლო მესამე მომჩივანი მისი ძმაა. პირველი, მეორე და მეოთხე მომჩივნები ცხოვრობენ მოსკოვში, რუსეთის ფედერაციაში. 2004 წლის მაისში აჭარის ავტონომიური რესპუბლიკის სათავეში, ე.წ. ,,ვარდების რევოლუციის’’ შემდეგ, რომელიც ქვეყანაში 2003 წლის ნოემბერში განხორციელდა, ახალი პოლიტიკური ძალა მოვიდა. 2004 წლის 25 აგვისტოს პირველ მომჩივანს, რომელსაც ადრე აჭარის შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილისა და აუდიტის სამსახურის პრეზიდენტის თანამდებობა ეკავა, სხვა დანაშაულებთან ერთად, ბრალი წაუყენეს უფლებამოსილების ბოროტად გამოყენებასა და გამოძალვაში. სახელმწიფო ბრალმდებელმა განაცხადა, რომ მას ჰქონდა გონივრული საფუძველი, რათა ევარაუდა, რომ მომჩივნის მიერ 1994 წლიდან 1997 წლებში შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილეობისა და 1997 წლის ნოემბრიდან 2004 წლის მაისამდე აუდიტის სამსახურის პრეზიდენტობის პერიოდში მიღებული შემოსავალი არ იყო საკმარისი იმისათვის, რომ დაეფარა მისი, მისი შვილებისა და ძმის მიერ იმ პერიოდში შეძენილი ქონების ოდენობა. პროკურორმა მრავალრიცხოვანი მტკიცებულება წარადგინა, რომელიც აჩვენებდა, რომ, ერთი მხრივ, მომჩივანი აჭარის მთვარობაში ორი ხელძღვანელი პოსტის დაკავებისას ხელფასის სახით 1,644 და 6,023 ევროს იღებდა, ხოლო, მეორე მხრივ, მისი და სხვა მომჩივნების მიერ მოპოვებული ქონება 450,000 ევროს ღირებულების გახლდათ. ეს უკანასკნელი მაჩვენებელი ორი დამოუკიდებელი აუდიტორის დასკვნას ეფუძნებოდა, რომლებმაც 2004 წლის 20 აგვისტოს სადავო ქონების შეფასება განახორციელეს. პროკურორმა აჭარის უმაღლეს სასამართლოს მომჩივნის საკუთრებაში არსებული ქონების ჩამორთმევა და აღნიშნული ქონების სახელმწიფოსათვის გადაცემის თაობაზე გადაწყვეტილების მიღება მოსთხოვა. პირველი მომჩივნის ქონება მოიცავდა:

ა) ბათუმში, მაზნიაშვილის ქუჩის 54 ნომერში მდებარე სახლს;

ბ) ბათუმში, გრიბოედოვის ქუჩის 13 ნომერში მდებარე სახლს;

გ) ბათუმში, გორგასლის ქუჩის 60 ნომერში მდებარე სახლის პირველ სართულს;

დ) ქობულეთში, სასტუმრო ,,სანაპიროს’’ კაპიტალის წილს;

ე) მერსედესის მანქანას;

ვ) ქობულთში, ნინოშვილის ქუჩაზე მდებარე ბინას.

მეორე მომჩივნის ქონება მოიცავდა:

ზ) ქობულეთში, 9 აპრილის ქუჩის 32 ნომერში მდებარე ორ სასტუმრო სახლს (guest house).

მესამე მომჩივნის ქონება:

თ) ქობულეთში, აღმაშენებლის ქუჩის 245 ნომერში მდებარე სახლს.

მეოთხე მომჩივნის ქონება:

ი) ბათუმში, გორგასლის ქუჩის 58ბ ნომერში მდებარე ბინას;

კ) ბათუმში, გუდიაშვილის ქუჩის 4-6 ნომერში მდებარე ბინას;

ლ) ბათუმში, ჰ.აბაშიძის ქუჩის 20 ნომერში მდებარე ბინას;

მ) გენერალ ა. აბაშიძის ქუჩის 6 ნომერთან ახლოს მდებარე სახლს;

ნ) ქობულეთში, აღმაშენებლის ქუჩის 186 ნომერში მდებარე სახლს.

2004 წლის 30 აგვისტოს აჭარის უმაღლესმა სასამართლომ მიიღო პროკურორის მოთხოვნა საქმის არსებითი გარემოებების განხილვის თაობაზე. სასამართლომ საქმის მასალები მომჩივნებს გადაუგზავნა და მათ წერილობითი შეპასუხების წარდგენისაკენ მოუწოდა. სასამართლომ მომჩივნებს, ასევე, 2004 წლის 7 სექტემბერს ჩანიშნულ ზეპირ განხილვაზე დასწრებისაკენ მოუწოდა. აჭარის უმაღლესი სასამართლოს უწყება ოთხივე მომჩივანს ჩაბარდა, თუმცა წერილობითი შესაგებელი მხოლოდ მეორე მომჩივანმა წარადგინა. მეორე მომჩივანმა განაცხადა, რომ ბ ქვეპუნქტში მითითებული ქონება არა პირველ მომჩივანს, არამედ მას ეკუთვნოდა. აღნიშნულის დასამტკიცებლად მან მასსა და ვიღაც გ.ვ.-ს შორის 1997 წლის 2 დეკემბრით დათარიღებული ხელშეკრულება და საჯარო რეესტრის ამონაწერი წარმოადგინდა. მან განაცხადა, რომ საკუთრება 10,174 ევროდ შეიძინა. მისი მამინაცვალი, ვისთანაც მეორე მომჩივანი ქორწინების შემდეგ მეუღლესთან ერთად ცხოვრობდა, მას საკუთრების შეძენაში დაეხმარა. აღნიშნულის დასადასტურებლად, მომჩივანმა სხვადასხვა მოწმეების განცხადებასთან ერთად, ბანკიდან ცნობა წარმოადგინა, რომლის მიხედვითაც მის მამინაცვალს ბანკიდან სესხი ჰქონდა აღებული. ვ ქვეპუნქტში მითითებულ ქონებასთან დაკავშირებით, მეორე მომჩივანმა განაცხადა, რომ იგი ეკუთვნოდა ბ-ნ ნ.უ.-ს, რომელიც მათი ნათესავი არ იყო და არც რაიმე შეხება ჰქონდა მასთან, ამრიგად ეს ქონება კონფისკაციას არ უნდა დაქვემდებარებოდა. რაც შეეხება ზ ქვეპუნქტში მითითებულ ქონებას, მეორე მომჩივანი აცხადებდა, რომ პირველ მომჩივანს არც მის შეძენასა და გარემონტებაში რაიმე წვლილი არ მიუძღვოდა და რომ იგი გახლდათ მისი ერთადერთი მეპატრონე. მეორე მომჩივნის განცხადებით, სახლის შეძენაში, რომელშიც 4,069 ევრო გადაიხადა, მას ნათლია დაეხმარა, რომელმაც სახლის გასარემონტებლად მეორე მომჩივანს სავარაუდოდ 50,000 ამერიკული დოლარი ასესხა. საბოლოოდ, მეორე მომჩივანმა ბ, ვ, და ზ ქვეპუნქტში მითითებულ ქონებასთან დაკავშირებით მოითხოვა, რომ ამოღებული ყოფილიყო კონფისკაციის სიიდან და რომ ჯეროვნად შეეფასებინათ მის მიერ წარდგენილი მტკიცებულება, რომელიც ადასტურებდა, რომ ქონება არ გახლდათ უკანონოდ მოპოვებული. ვინაიდან პირველმა, მესამე და მეოთხე მომჩივნებმა არ წარადგინეს წერილობითი შესაგებელი და არც აჭარის უმაღლესი სასამართლოს წინაშე გამოცხადდნენ, ამ უკანასკნელმა საქმის განხილვა 2004 წლის 9 სექტემბერს გადადო. მიუხედავად იმისა, რომ აღნიშნულ მომჩივნებს რეგისტრირებულ მისამართზე კვლავ ჩაბარდათ სასამართლო უწყებები, ისინი სასამართლო პროცესზე არც პირადად და არც წარმომადგენლის მეშვეობით არ გამოცხადდნენ. 2004 წლის 9 სექტემბრის სასამართლო განხილვას მხოლოდ მეორე მომჩივნის ადვოკატი დაესწრო, რომელმაც დამატებით განაცხადა, რომ დ ქვეპუნქტში მითითებული საკუთრებაც მისი კლიენტის საკუთრებას წარმოადგენდა, თუმცა იგი მას საჩუქრად სახელმწიფოს გადასცემდა. აღნიშნულიდან გამომდინარე, აჭარის უმაღლესმა სასამართლემ საქმის მოცემულ ნაწილში შეცვალა მოპასუხე და მეორე მომჩივანი ამ ქონების მესაკუთრედ დაასახელა. მეორე მომჩივანი დამატებით განმარტავდა, რომ ნათლიისგან ნასესხებ ფულთან ერთად, მან სახლის შესყიდვა და გარემონტება, მისი ხელფასითაც განახორციელა, რომელიც მას როგორც იმ კომპანიის დირექტორს ეკუთვნოდა, რომელშიც წილს ფლობდა. 2004 წლის 1 ივლისის კომპანიის საბჭოს სხდომის თანახმად, კომპანიის მიერ განხორციელებული საქმიანობის შედეგად მოგება 17,987 ევროს წარმოადგენდა. 2004 წლის 10 სექტემბერს აჭარის უმაღლესმა სასამართლომ გადაწყვეტილება მიიღო. მიუხედავად იმისა, რომ პირველ, მესამე და მეოთხე მომჩივანს ორჯერ აცნობეს სხდომის თაობაზე, ისინი პროცესზე არ გამოცხადდნენ. მათ მიერ სასამართლოსთვის წარმოდგენილი არ ყოფილა მიზეზები, რამაც განაპირობა სხდომაზე მათი გამოუცხადებლობა. ამრიგად, აჭარის უმაღლესი სასამართლოს გადაწყვეტილებით კონფისკაციას დაექვემდებარა პირველი მომჩივნის ა,გ და ე ქვეპუნქტში მითითებული ქონება, მეორე მომჩივნის დ და ზ ქვეპუნქტში მითითებული ქონება და მეოთხე მომჩივნის ი და ნ ქვეპუნქტში მითითებული საკუთრება. სასამართლომ მიიჩნია, რომ პირველი მომჩივნის მიერ შინაგან საქმეთა მინისტრის მოადგილისა და აუდიტის სამსახურის თავმჯდომარის პოზიციაზე გამომუშავებული თანხა საკმარისი არ იყო მის მიერ მოპოვებული ქონების შესაძენად და რომ სხვა მომჩივნების მიერ გამომუშავებული თანხაც ვერ დაფარავდა ქონების ოდენობას. პირველი მომჩივნის მიერ გამომუშავებული თანხა საკმარისი იყო მხოლოდ ოთხსულიანი ოჯახის საჭიროებების უზრუნველსაყოფად. გ ქვეპუნქტში მითითებულ ქონებასთან დაკავშირებით აჭარის უმაღლესმა სასამართლომ დაადგინა, რომ მეორე მომჩივანმა ვერ დაამტკიცა მის მიერ საკუთრების შესაძენად მოპოვებული თანხის კანონიერი წარმომავლობა. ორივე დამოუკიდებელი აუდიტის შეფასებით მიწის ნაკვეთი და მასზე განლაგებული ოთხი სასტუმრო სახლის (guest house) ღირებულება 94,000 ევროზე ნაკლებს არ წარმოადგენდა. რაც შეეხება მესამე მომჩივნის თ ქვეპუნქტში მითითებულ საკუთრებას, დადგინდა, რომ იგი ოჯახის საცხოვრებელი ადგილი იყო, რომელიც არ იყო დაკავშირებული მომჩივნის საქმიანობასთან. მიუხედავად ამისა, პირველი მომჩივნის მიერ საჯარო საქმიანობის განხორციელებისას აღნიშნული სახლი შეკეთდა, რომლის შემდეგაც მისი ღირებულება, ოფიციალური შეფასების მიხედვით, 24,418 ევრო გახდა. ამრიგად, მესამე მომჩივანს 10,174 ევროს ოდენობით სახელმწიფო კომპენსაციის გადახდა დაეკისრა.

ოთხივე მომჩივანმა, ისევე, როგორც სახელმწიფო ბრალმდებელმა, გაასაჩივრა 2004 წლის 10 სექტემბრის პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება. მომჩივნები მოითხოვდნენ, რომ ჩამორთმევის პროცედურა შეჩერებულიყო პირველი მომჩივნის წინააღმდეგ აღძრული სისხლის სამართლის საქმის დასრულებამდე. ისინი დაობდნენ, რომ კონფისკაციის თაობაზე სამართალწარმოებისას მტკიცების ტვირთი მათზე გადავიდა. პირველი, მესამე და მეოთხე მომჩივანი ასევე დაობდა, რომ მათ არ მიეცათ პირველი ინსტანციის წინაშე მათი არგუმენტების წარდგენის შესაძლებლობა.პირველი მომჩივანი დამატებით დაობდა, რომ კონფისკაციის თაობაზე სამართალწარმოებისას დაირღვა მისი უდანაშაულობის პრეზუმფციის უფლება. 2004 წლის 22 ოქტომბერს პირველი მომჩივნის ცოლმა საქართველოს უზენაესი სასამართლოს წინაშე განაცხადა, რომ ნ ქვეპუნქტში მითითებული ქონება მისი და მისი შვილის, მეოთხე მომჩივნის, საკუთრებას წარმოადგენდა. მან განაცხადა, რომ იგი რუსეთის მოქალაქე გახლდათ და რომ მისი დედმამიშვილების თანხმობით მან სმოლენსკის რეგიონში სახლი გაყიდა, რათა ქობულეთში საკუთრება შეეძინა, სადაც მისი რუსი ნათესავები ზაფხულის არდადეგებს გაატარებდნენ. 2004 წლის 3 ნოემბერს საქართველოს უზენაეს სასამართლოს მიმართა მესამე მხარემ, ბ-ნმა ს.ჭიჭინაძემ, რომელიც აცხადებდა, რომ აჭარის უმაღლესი სასამართლოს გადაწყვეტილება ა ქვეპუნქტში მითითებულ ქონებასთან დაკავშირებით უკანონო იყო, რადგან ეს ქონება ადრე მას ეკუთვნოდა და ამჟამად მასსა და პირველ მომჩივანს შორის დავის საგანს წარმოადგენდა. 2004 წლის 15 დეკემბერს ბ-ნმა ჭიჭინაძემ საქართველოს უზენაეს სასამართლოს 2004 წლის 14 ნოემბრის ბათუმის საქალაქო სასამართლოს გადაწყვეტილება გაუგზავნა, სადაც იგი სადავო საკუთრების მეპატრონედ იყო ცნობილი. მან მოითხოვა, რომ მისი ქონება ამოეღოთ პროკურორის მიერ წარდგენილი კონფისკაციას დაქვემდებარებული საკუთრების სიიდან.

საქმის განხილვის დროს ოთხივე მომჩივნის სამართლებრივმა წარმომადგენელმა განაცხადა, რომ პირველ, მესამე და მეოთხე მომჩივანთან დაკავშირებული საქმე ხელახლა უნდა იქნეს განხილული, რადგან მათ არ მიეცათ პირველი ინსტანციის სასამართლოში მონაწილეობის მიღების შესაძლებლობა. იგი დამატებით დაობდა, რომ მეორე მომჩივნის მიერ წარდგენილი მტკიცებულება ჯეროვნად არ იყო გამოკვლეული. საქართველოს უზენაესი სასამართლოს 2005 წლის 17 იანვრის გადაწყვეტილებით პირველი ინსტანციის სასამართლოს გადაწყვეტილება შეიცვალა მხოლოდ ა ქვეპუნქტში მითითებულ ქონებასთან დაკავშირებით. უზენაესმა სასამართლომ დაადგინა, რომ საკუთრება ბ-ნ ს. ჭიჭინაძეს ეკუთვნოდა. საქმის დარჩენილ ნაწილთან დაკავშირებით, უზენაესმა სასამართლომ გაიზიარა აჭარის უმაღლესი სასამართლოს დასაბუთება. კერძოდ, რომ პირველი მომჩივნის შემოსავალი, მისი და მისი ოჯახის წევრებისათვის საკმარისი არ იყო იმისათვის, რომ მოეპოვებინათ სადავო ქონება. უზენაესი სასამართლოს განცხადებით, აღნიშნული ქონების შესაძენად სხვა მომჩივნების შემოსავალიც არ იყო საკმარისი. რაც შეეხება პირველი მომჩივნის მეუღლის არგუმენტს, საქართველოს უზენაესმა სასამართლომ განაცხადა, რომ საჯარო რეესტრში ქონების მესაკუთრედ მხოლოდ ოთხი მომჩივანი იყო მითითებული.

2004 წლის 6 დეკემბერს პირველმა მომჩივანმა საკონსტიტუციო სარჩელი წარადგინა. იგი დაობდა, რომ საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსის 37-ე მუხლის 1 ნაწილის 1 პუნქტი და საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო კოდექსის 21-ე მუხლის მე-5 და მე-6 ნაწილები, რომლებიც 2004 წლის 13 თებერვალს იქნა მიღებული, კონსტიტუციის მე-14 (დისკრიმინაციის აკრძალვა), 21-ე (საკუთრების უფლების დაცვა) მე-40 (უდანაშაულობის პრეზუმფცია) და 42-ე მუხლის მე-2 და მე-5 ნაწილებთან (არ არსებობს სასჯელი კანონის გარეშე და სისხლის სამართლის კანონს უკუძალა არ აქვს) წინააღმდეგობაში მოდიოდა. საკონსტიტუციო სარჩელის მიხედვით მომჩივანი დაობდა, რომ მისი და მისი ოჯახის საკუთრების კონფისკაცია წარმოადგენდა მასზე დაკისრებულ სისხლისსამართლებრივ სასჯელს მაშინ, როდესაც არ არსებობდა მის წინააღმდეგ გამოტანილი საბოლოო სასამართლო გადაწყვეტილება. იგი ასევე ამტკიცებდა, რომ მსგავს გარემოებებში ქონების კონფისკაცია კორუფციის ბრალდებასთან მიმართებით მისი უდანაშაულობის პრეზუმფციას არღვევდა. მომჩივანი ასევე აცხადებდა, რომ მან და მისმა ოჯახმა ქონება 2004 წლის 13 თებერვლამდე, ზემოთაღნიშნული კანონების მიღებამდე, შეიძინა და, შესაბამისად, აღნიშნული დებულებების რეტროაქტიულად გამოყენება არაკონსტიტუციური იყო. აღნიშნული მიზეზებიდან გამომდინარე, პირველი მომჩივანი დაობდა, რომ კონფისკაციის თაობაზე სამართალწარმოება მიკერძოებული იყო და რომ დაირღვა კონსტიტუციით განმტკიცებული მისი საკუთრების დაცვის უფლება. მხარეთა არგუმენტების, ექსპერტებისა და მოწმეების მოსმენის შემდეგ, 2005 წლის 13 ივლისის გადაწყვეტილებით, საკონსტიტუციო სასამართლომ დაუსაბუთებლობის გამო პირველი მომჩივნის სარჩელი არ დააკმაყოფილა. ადამიანის უფლებათა და ძირითად თავისუფლებათა კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ელ პარაგრაფთან პარალელის გავლებით, საკონსტიტუციო სასამართლომ განაცხადა, რომ საქართველოს კონტიტუციის 21-ე მუხლიც, 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი პარაგრაფის მსგავსად, არ გამორიცხავდა საკუთრების ჩამორთმევის შესაძლებლობას თუ ასეთი ღონისძიება კანონიერი იყო, ემსახურებოდა საჯარო ინტერესს და აკმაყოფილებდა პროპორციულობის ტესტს. საკონსტიტუციო სასამართლომ ხაზი გაუსვა, რომ მხოლოდ კანონიერად მოპოვებული საკუთრება სარგებლობდა სრული კონსტიტუციური დაცვით; პირველი მომჩივნის საქმესთან დაკავშირებით არსებობდა ლეგიტიმური ეჭვი საკუთრების წარმომავლობასთან დაკავშირებით. აღნიშნული ეჭვის გაქარწყლება მან და მისმა ოჯახის წევრებმა შესაბამისი სასამართლო სამართალწარმოების დროს ვერ შეძლეს. საკონსტიტუციო სასამართლომ აღნიშნა, რომ საქართველოს კანონმდებლობის შესაბამისი მუხლები, არ შეიძლება გაიგივებული იყოს სისხლის სამართლის საქმის წარმოებასთან, რადგან სამართალწარმოებისას სისხლისსამართლებრივი ბრალდების განსაზღვრას ადგილი არ ჰქონია; პირიქით, მსგავსი საქმის განხილვა სახელმწიფოსა და კერძო პირებს შორის სამოქალაქო დავის კლასიკური მაგალითი იყო. სამართალწარმოების ,,სამოქალაქო’’ ბუნების გათვალისწინებით, მისაღები იყო, რომ მტკიცების ტვირთმა მოპასუხე მხარეზე, მეორე მომჩივანზე, გადაინაცვლა. საკონსტიტუციო სასამართლომ მის მიერ განხორციელებულ შედარებით სამართლებრივ კვლევასა და საქმეებზე Raimondo v. Italy (22 February 1994, §§ 16-20, Series A no. 281‑A) and AGOSI v. the United Kingdom (24 October 1986, §§ 33-42, Series A no. 108) დაყრდნობით, განაცხადა, რომ მსგავსი სამოქალაქო მექანიზმები, რომელიც მოიცავდა დანაშაულებრივი გზით მოპოვებული ქონების ჩამორთმევას, დასავლური დემოკრატიის ქვეყნებისათვის, მათ შორის იტალიის, გაერთიანებული სამეფოსა და ამერიკის შეერთებული შტატებისათვის, უცხო არ იყო.

რაც შეეხება 2004 წლის 13 თებერვალს განხორციელებული ცვლილების რეტროაქტიულად გამოყენებასა და მეორე მომჩივნის უდანაშაულობის პრეზუმფციას, საკონსტიტუციო სასამართლომ დაადგინა, რომ ვინაიდან სადავო სამართალწარმოება სამოქალაქოსამართლებრივი იყო, აღნიშნული სისხლის სამართლის გარანტიები ვერ იქნებოდა გამოყენებული. გარდა ამისა, საკონსტიტუციო სასამართლომ განაცხადა, რომ 2004 წლის 13 თებერვლის საკანონმდებლო ცვლილება არ წარმოადგენდა რაიმე ახალ კონცეფციას, არამედ უკვე არსებულ ღონისძიებების, რომელიც მიმართული იყო საჯარო სამსახურებში კორუფციის პრევენციისა და აღმოფხვრისაკენ, ახლებურად და უფრო ეფექტური გზით განხორციელებას ადგენდა.

სამართალი: ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლო აღნიშნავს, რომ კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლი, რომელიც საკუთრების უფლების არსს უზრუნველყოფს, სამი განსხვავებული წესისაგან შედგება. პირველი, რომელიც 1-ლი პარაგრაფის 1-ელ წინადადებაში არის ასახული, ადგენს ზოგადად საკუთრებით შეუფერხებელი სარგებლობის უფლებას. მეორე წესი, რომელიც იმავე პარაგრაფის მე-2 წინადადებაშია მოცემული, მოიცავს საკუთრების ჩამორთმევას და ამისათვის გარკვეულ პირობებს აწესებს. მესამე, რომელიც მე-3 პარაგრაფშია მოცემული, აღიარებს, რომ ხელშემკვრელი სახელმწიფოები უფლებამოსილნი არიან საკუთრებით სარგებლობის კონტროლი საზოგადო ინტერესებს შეუსაბამონ. მეორე და მესამე წესი, რომელიც დაკავშირებულია საკუთრებით შეუფერებელი სარგებლობით უფლებაში ჩარევის გარკვეულ შემთხვევებთან, გაგებულ უნდა იქნეს პირველ წესში მოცემული ზოგადი პრინციპის ფონზე. (იხილეთ, Immobiliare Saffi v. Italy [GC], ნომ. 22774/93, § 44, ECHR 1999-V). ევროპული სასამართლო, პირველ რიგში, აღნიშნავს, რომ მხარეთა შორის დავას არ წარმოადგენს, რომ მომჩივნების უძრავი და მოძრავი ქონების კონფისკაციის თაობაზე ბრძანების გაცემა წარმოადგენდა საკუთრების შეუფერხებლად სარგებლობის უფლებაში ჩარევას და, შესაბამისად, კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლი გამოყენებულ უნდა იქნეს. რაც შეეხება ზემოთხსენებული სამი წესიდან თუ რომელი უნდა იქნეს გამოყენებული, სასამართლო აცხადებს, რომ კონფისკაციის ღონისძიება შეფარდებული იყო სისხლისსამართლებრივი მსჯავრდების არსებობისაგან დამოუკიდებლად, ,,სამოქალაქო’’ (კონვენციის მე-6 მუხლის 1 პარაგრაფის მნიშვნელობის ფარგლებში) სამართალწარმოების შედეგად. მსგავსი ღონისძიება, მაშინაც კი, თუ იგი მოიცავს ქონების საბოლოო ჩამორთმევას, წარმოადგენს საკუთრებით სარგებლობის კონტროლს კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი პარაგრაფის მნიშვნელობის ფარგლებში. (იხილეთ, Air Canada v. the United Kingdom, 1995 წლის 5 მაისი, § 34, Series A ნომ. 316‑A; Riela and Others v. Italy (dec.), ნომ. 52439/99, 2001 წლის 4 სექტემბერი; Veits v. Estonia, ნომ. 12951/11, § 70, 2015 წლის 15 იანვარი; და Sun v. Russia, no. 31004/02, § 25, 2009 წლის 5 თებერვალი). შესაბამისად, ევროპული სასამართლო მიიჩნევს, რომ წინამდებარე საქმეზე იგივე მიდგომა უნდა იყოს გამოყენებული.

იმისათვის, რომ ჩარევა თავსებადი იყოს კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის მოთხოვნებთან, იგი უნდა იყოს კანონიერი: მეორე პარაგრაფი აღიარებს, რომ სახელმწიფოები უფლებამოსილნი არიან საკუთრებით სარგებლობის კონტროლი ,,კანონების’’ აღსრულებით განახორციელონ. გარდა ამისა, საჯარო ხელისუფლების მიერ საკუთრებით შეუფერხებლად სარგებლობის უფლებაში ჩარევა შეიძლება გამართლდეს თუ იგი ემსახურება ლეგიტიმურ საჯარო (ან საზოგადო) ინტერესს. მათი საზოგადოებისა და საჭიროებების პირდაპირი ცოდნიდან გამომდინარე, ეროვნული ხელისუფლება საერთაშორისო მოსამართლეებთან შედარებით უკეთეს პოზიციაშია, რათა განსაზღვროს თუ რა არის ,,საჯარო ინტერესი’’. კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლი, ასევე, მოითხოვს, რომ ჩარევა იყოს მისაღწევი მიზნის გონივრულად პროპორციული. სხვა სიტყვებით, საზოგადოების ინტერესების მოთხოვნასა და პირის ფუნდამენტალური უფლების დაცვის მოთხოვნებს შორის ,,სამართლიანი ბალანსი’’ უნდა იქნეს დაცული. საჭირო ბალანსი არ იქნება დაცული თუ პირს დაეკისრება ინდივიდუალური და გადაჭარბებული ტვირთი. გარდა ამისა, კონვენციის მიხედვით, როდესაც საქმე ეხება პოლიტიკური, ეკონომიკური ან სოციალური სტრატეგიის ზოგად ღონისძიებებს, სახელმწიფოებს, როგორც წესი, შეფასების ფართო ზღვარი გააჩნიათ. სტრასბურგის სასამართლო პატივს სცემს კანონმდებლის პოლიტიკის არჩევანს თუ იგი არ არის ,,აშკარად არაგონივრული საფუძვლის მქონე’’.

სტრასბურგის სასამართლომ აღნიშნა, რომ მომჩივნის ქონების ჩამორთმევის ბრძანება ეროვნული სასამართლოების მიერ შიდა კანონმდებლობაში 2004 წლის 13 თებერვალს შესული ცვლილებების თანახმად გაიცა. აღნიშნული დებულებების ფორმულირების გათვალისწინებით, სტრასბურგის სასამართლო მიიჩნევს, რომ არ შეიძლება ეჭვი არსებობდეს აღნიშნული დებულებების სიცხადის, სიზუსტის და განჭვრეტადობის მიმართ. რაც შეეხება მომჩივანთა არგუმენტს, რომ ქონების ჩამორთმევის მექანიზმის ფარგლების რეტროაქტიულად გაფართოება თვითნებური იყო, ევროპულო სასამართლო მიიჩნევს, რომ სადავო საკანონმდებლო ცვლილება არ იყო პირველი რეგულაცია, რომლის მიხედვითაც საჯარო მოხელეები ანგარიშვალდებულნი იყვნენ მათი სიმდიდრის წარმომავლობასთან დაკავშირებით ინფორმაცია წარედგინათ. გარდა ამისა, ევროპული სასამართლო აღნიშნავს, რომ ,,კანონიერების’’ მოთხოვნა, რომელიც გათვალისწინებულია კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ელ მუხლში, არ შეიძლება გაგებულ იქნეს იმგვარად, რომ კანონმდებელს აეკრძალოს საკუთრებით სარგებლობის კონტროლი ან, განგრძობითი ფაქტობრივი გარემოებების ან სამართლებრივი ურთიერთობის მომწესრიგებელი ახალი რეტროსპექტიული დებულებების მეშვეობით, მატერიალურ უფლებაში სხვაგვარი ჩარევა. ევროპული სასამართლო ვერ ხედავს რაიმე მიზეზს, რათა წინამდებარე საქმეზე სხვაგვარი განმარტება გააკეთოს. სასამართლო, შესაბამისად, ადგენს, რომ მომჩივნების საკუთრების ჩამორთმევა სრულ შესაბამისობაშია კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ელი მუხლით გათვალისწინებული ,,კანონიერების’’ მოთხოვნასთან.

რაც შეეხება სადავო ჩამორთმევის მიერ ლეგიტიმური მიზნის მიღწევას, სასამართლო აღნიშნავს, რომ აღნიშნული ღონისძიება საკანონმდებლო პაკეტის მნიშვნელოვან ნაწილად ჩამოყალიბდა, რომელიც მიზნად ისახავდა საჯარო სამსახურში კორუფციის წინააღმდეგ აქტიურ ბრძოლას. ცალსახაა, რომ იმ პირთათვის უკანონოდ მოპოვებული ქონების და სიმდიდრის ჩამორთმევას, რომლებიც ბრალდებულნი არიან საჯარო საქმიანობის განხორციელებისას სერიოზული დანაშაულების ჩადენაში, აქვს როგორც პრევენციის, ასევე კომპენსაციის მინიჭების მიზანი. საკომპენსაციო ასპექტი შედგებოდა ვალდებულებისაგან, სამოქალაქო სამართალწარმოების დაზარალებული მხარისათვის აღდგენილიყო ის სტატუსი, რაც მას საჯარო მოხელის უსაფუძვლო გამდიდრებამდე ჰქონდა, რაც განხორციელდებოდა უკანონოდ მოპოვებული ქონების ყოფილი მესაკუთრისათვის დაბრუნებით ან, ასეთის არ არსებობის შემთხვევაში, სახელმწიფოსათვის გადაცემით. მაგალითად, აღნიშნულს ჰქონდა ადგილი წინამდებარე საქმეზე, სადაც პირველი მომჩივნის უკანონო მფლობელობაში არსებული ერთ-ერთი სახლი აღმოჩნდა, რომ მესამე მხარის იძულების შედეგად იყო მოპოვებული; მოცემულ მესამე მხარეს, რომელიც კერძო პირი გახლდათ, კონფისკაციის შედეგად მისი სახლის დაბრუნების უფლება მიენიჭა. მსგავსი სამოქალაქო სამართალწარმოების მიზანი კორუფციის შედეგად უსაფუძვლო გამდიდრების პრევენციაა. კორუფციაში ჩაბმულ საჯარო მოხელეებს ან იმ საჯარო მოხელეებს, რომლებიც მზად არიან ჩაებნენ კორუფციაში, ეგზავნებათ მკაფიო გზავნილი, რომ მათი უკანონო ქმედება, მაშინაც კი, თუ მათ მოახერხეს სისხლის სამართლის სისტემისათვის თავის არიდება, არ იქნება მათთვის ან მათი ოჯახებისათვის მატერიალური სარგებლის მომტანი (იხილეთ, mutatis mutandis, Raimondo, ზემოთ მითითებული, § 30; Veits, ზემოთ მითითებული, § 71; და Silickienė v. Lithuania, ნომ. 20496/02, § 65, 2012 წლის 10 აპრილი). შესაბამისად, ევროპული სასამართლო ადგენს, რომ წინამდებარე საქმეში კონფისკაციის ღონისძიება საზოგადო ინტერესების შესაბამისად განხორციელდა, იმის უზრუნველსაყოფად, რომ სადავო ქონებით სარგებლობა მომჩივნებს საზოგადოების საზიანოდ უპირატესობას არ შესძენდა.

რაც შეეხება აუცილებელი ბალანსის დაცვას კონფისკაციისათვის გამოყენებულ საშუალებასა და საჯარო სამსახურში კორუფციასთან ბრძოლის საზოგადო ინტერესს შორის, ევროპული სასამართლი აღნიშნავს, რომ აღნიშნულთან დაკავშირებული მომჩივანთა არგუმენტები შემოიფარგლებოდა სამოქალაქო სამართალწარმოების ორი ძირითადი შემადგენელი ნაწილის სადავოდ მიჩნევით. მომჩივნები არაგონივრულად თვლიდნენ, რომ შიდა კანონმდებლობა მათი ქონების, როგორც უკანონოდ მოპოვებული საკუთრების, ჩამორთმევას დასაშვებად მიიჩნევდა მაშინ, როდესაც პირველი მომჩივნისათვის კორუფციის დანაშაულის ჩადენის თაობაზე წაყენებული ბრალი დადგენილი არ ყოფილა. ისინი, ასევე, არაგონივრულად მიიჩნევდნენ, რომ აღნიშნულ სამართალწარმოებაში მტკიცების ტვირთი მათზე გადავიდა.

საერთაშორისო სამართლებრივი მექანიზმების გათვალისწინებით, როგორიცაა გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის 2005 წლის კონვენცია კორუფციის წინააღმდეგ, ფინანსურ ქმედებათა სპეციალური ჯგუფის (FATF) რეკომენდაციები და ევროპის საბჭოსა 1990 და 2005 წლის კონვენციები, რომლებიც დაკავშირებულია დანაშაულებრივი გზით მიღებული შემოსავლების კონფისკაციასთან, ევროპული სასამართლო მიიჩნევს, რომ არსებობს საერთო ევროპული და უნივერსალური საერთაშორისო სტანდარტები, რომლებიც პირის მიმართ სისხლისსამართლებრივი მსჯვარდების არსებობამდე, ითვალისწინებს იმ ქონების ჩამორთმევას, რომელიც დაკავშირებულია ისეთ სერიოზულ დანაშაულებთან, როგორიცაა კორუფცია, ფულის გათეთრება, ნარკოტიკული დანაშაული და ა.შ. იმ ქონების კანონიერი წარმომავლობის მტკიცების ვალდებულება, რომელთა მიმართებითაც არსებობს ვარაუდი, რომ უკანონოდ არის მოპოვებული, შესაძლოა, მსგავსი არასისხლისსამართლებრივი სამართალწარმოების დროს ლეგიტიმურად გადავიდეს მოპასუხე მხარეზე. კონფისკაციის ღონისძიებები შეიძლება გამოყენებულ იქნეს არა მხოლოდ პირდაპირ დანაშაულებრივი გზით მიღებულ შემოსავალთან მიმართებით, არამედ იმ ქონებასთანაც, რომელიც მოპოვებულია დანაშაულის შედეგად მიღებული შემოსავლის გარდაქმნით ან კონვერტაციით ან მისი შერწყმით სხვა, შესაძლო კანონიერ, აქტივებთან. კონფისკაციის ღონისძიების გამოყენება შეიძლება არა მხოლოდ სისხლისსამართლებრივ დანაშაულში ეჭვმიტანილ პირთან დაკავშირებით, არამედ, აგრეთვე, ნებისმიერი მესამე პირის მიმართ, რომელსაც საკუთრების უფლება არაკეთილსინდისიერად აქვს მოპოვებული.

სერიოზულ დანაშაულებთან ბრძოლის საერთაშორისოდ აღიარებული სტანდარტების საფუძველზე ევროპის საბჭოს ფულის გათეთრებისა და ტერორიზმის დაფინანსების წინააღმდეგ ბრძოლის საკითხებზე ექსპერტთა კომიტეტმა (MONEYVAL), კორუფციის წინააღმდეგ სახელმწიფოთა ჯგუფმა (GRECO) და ევროპის ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის (OECD) ანტიკორუფციული ქსელის სამუშაო ჯგუფმა საქართველოს ხელისუფლებას არაერთხელ ურჩია გაეტარებინათ საკანონმდებლო ღონისძიებები, რათა უზრუნველეყოთ, რომ შემოსავლების კონფისკაციის ღონისძიების გამოყენება სავალდებულო ყოფილიყო კორუფციასთან და კორუფციასთან დაკავშირებულ დანაშაულებთან მიმართებით. ისინი საქართველოს ხელისუფლებას, ასევე, ურჩევდნენ, რომ კონფისკაცია შესაძლებელი ყოფილიყო მესამე პირების მიმართაც. ევროპული სასამართლო აღნიშნავს, რომ შიდა ხელისუფლებამ გაითვალისწინა მიღებული რჩევები და 2004 წლის 13 თებერვალს საკანონმდებლო ცვლილებები განახორციელა. ზემოთხსენებულმა საერთაშორისო სამართლებრივ ექსპერტთა ორგანოებმა საქართველოს ხელისუფლების მიერ მათი ინსტრუქციის გათვალისწინება მოიწონეს. მათ აღნიშნეს, რომ გარდა სისხლის სამართლის პროცესისა, კონფისკაციის სამოქალაქო სამართალწარმოების მეშვეობით განხორციელების წყალობით, საქართველოს კანონმდებლობა საერთაშორისო კანონმდებლობის მოთხოვნებთან შესაბამისობაში მოვიდა. თუმცა მათ საქართველოს ხელისუფლება გააფრთხილეს, რომ აღნიშნული პროცედურა შესაძლოა არასწორად ყოფილიყო გამოყენებული და, შესაბამისად, სამოქალაქო სამართალწარმოებასთან დაკავშირებით მაქსიმალური გამჭვირვალეობისაკენ მოუწოდეს. სტრასბურგის სასამართლო მიიჩნევს, რომ მნიშვნელოვანია აღინიშნოს საკანონმდებლო ცვლილების წვლილი საქართველოს მიერ კორუფციასთან ბროლასთან დაკავშირებით სწორი მიმართულებით სვლაში.

რაც შეეხება ქონებას, რომელიც სავარაუდოდ სრულად ან ნაწილობრივ მოპოვებულია ნარკოტრეფიკინგის დანაშაულის შედეგად მიღებული ქონებით ან სხვა უკანონო მაფიოზური ტიპის საქმიანობის შედეგად, ევროპული სასამართლო პრობლემას ვერ ხედავს კონფისკაციის ღონისძიების პროპორციულად მიჩნევაში მაშინ, როდესაც ბრალდებული პირების მიმართ ბრალი დამტკიცებული არ არის. სტრასბურგის სასამართლომ, ასევე, ლეგიტიმურად მიიჩნია შესაბამისი შიდა ხელისუფლების მიერ მტკიცებულებათა უპირატესობის საფუძველზე კონფისკაციის თაობაზე ბრძანების გაცემა თუ მტკიცებულება მიუთითებდა, რომ მოპასუხეთა კანონიერი შემოსავალი ვერ იქნებოდა საკმარისი მათ მიერ ქონების მოსაპოვებლად. მართლაც, როდესაც კონფისკაციის ბრძანება სამოქალაქო სამართალწარმოების შედეგი იყო, რომელიც დაკავშირებული იყო დანაშაულებრივი გზით მიღებულ შემოსავალთან, ევროპული სასამართლო მსგავს სამართალწარმოებაში საკუთრების უკანონო წარმომავლობის დამტკიცებას არ მოითხოვდა ,,გონივრულ ეჭვს მიღმა’’ სტანდარტით. ამის ნაცვლად, უკანონო წარმომავლობის მიმართ ალბათობის მაღალი ეჭვი, რომელსაც თან ახლდა მხარის მიერ საწინააღმდეგოს დამტკიცების უუნარობა, კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლით გათვალისწინებული პროპორციულობის ტესტის მიზნებისათვის საკმარისი აღმოჩნდა.

კონვენციის თანახმად ადგილობრივ ხელისუფლებას თავისუფლება ეძლევა, რომ კონფისკაციის ღონისძიება გამოიყენოს არა მხოლოდ დანაშაულში პირდაპირ ბრალდებულ პირთა მიმართ, არამედ მათი ოჯახის წევრებისა და სხვა ახლო ნათესავების მიმართაც, რომლებიც, სავარაუდოდ, ფლობენ საკუთრებას ან რომლებსაც არ აქვთ კეთილსინდისირი მფლობელის სტატუსი.

ყველა ზემოაღნიშნული მოსაზრების გათვალისწინებით, სტრასბურგის სასამართლო ადგენს, რომ წინამდებარე საქმეზე სამოქალაქო სამართალწარმოება ვერ მიიჩნევა თვითნებურად და რომ სამართალწარმოებამ დაარღვია კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლით გათვალისწინებული პროპორციულობის ტესტი. ამასთან დაკავშირებით სტრასბურგის სასამართლო დიდ მნიშვნელობას ანიჭებს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს მსგავს დასკვნებს, რომელმაც დაადგინა, რომ სამოქალაქო სამართალწარმოება თავისუფალი იყო ნებისმიერი თვითნებობისაგან. გარდა ამისა, კონფისკაციისათვის სამოქალაქო სამართალწარმოება ჩამოყალიბდა როგორც პოლიტიკის ნაწილი, რომელიც მიზნად ისახავდა საჯარო სამსახურში კორუფციის აღმოფხვრასა და პრევენციას. სტრასბურგის სასამართლო აცხადებს, რომ მსგავსი პოლიტიკის იმპლემენტირებისას, იმასთან დაკავშირებით თუ რა წარმოადგენს საკუთრებით სარგებლობის კონტროლის შესაბამის საშუალებებს მოპასუხე სახელმწიფოებს უნდა მიეცეთ შეფასების ფართო ზღვარი.

ევროპული სასამართლო აღნიშნავს, რომ მან უნდა შეაფასოს მიეცათ თუ არა მომჩივნებს, როგორც კონფისკაციის თაობაზე სამოქალაქო სამართალწარმოების მოპასუხეებს, გონივრული შესაძლებლობა შიდა სასამართლოების წინაშე საკუთარი არგუმენტები წარმოედგინათ.

აღნიშნულთან დაკავშირებით სტრასბურგის სასამართლო აცხადებს, რომ აჭარის უმაღლესმა სასამართლოს სამივე მომჩივანს სათანადოდ ჩააბარა სასამართლო უწყება, რათა მათ წერილობითი შეპასუხება წარმოედგინათ და მონაწილეობა მიეღოთ ზეპირ განხილვაში. აჭარის უმაღლესმა სასამართლომ მათ, ასევე, პროკურორის მოთხოვნა და მისი მოთხოვნის დამადასტურებელი დოკუმენტები გადასცა. აღნიშნული სასამართლო უწყებები მომჩივნებს მათ საფოსტო მისამართზე ორჯერ ჩაბარდათ. ერთხელ ეროვნულმა სასამართლომ საქმის განხილვაც გადადო, თუმცა პირველმა და მეოთხე მომჩივანმა, აღნიშნულის მიუხედავად, არ გამოიყენა მათი პროცედურული უფლებები. პირველი მომჩივნის მიერ იმ ფაქტზე მითითება, რომ იმ პერიოდში იგი სისხლისსამართლებრივი გამოძიებიდან თავის დაღწევას ცდილობდა, ამ მხრივ არარელევანტურია, რადგან მას და მეოთხე მომჩივანს პირველი ინსტანციის სასამართლოში მათი ინტერესების დასაცავად შეეძლოთ ადვოკატი დაენიშნათ, როგორც შემდგომში საკასაციო სასამართლოს წინაშე განახორციელეს. ასეთ პირობებში, სტრასბურგის სასამართლო მიიჩნევს, რომ პირველი და მეოთხე მომჩივანმა გადაწყვიტა პირველი ინსტანციის სასამართლოს წინაშე არგუმენტების წარდგენის უფლება არ გამოეყენებინათ. აღნიშნულის შედეგად, მათ ვერ უარყვეს პროკურორის მოთხოვნა. რაც შეეხება მეორე მომჩივანს, რომელსაც პირველი ინსტანციის წინაშე მის მიერ არჩეული ადვოკატი წარმოადგენდა, აღსანიშნავია, რომ გარკვეულ ქონების კანონიერ წარმომავლობასთან დაკავშირებული მისი ზოგიერთი არგუმენტი და მტკიცებულება აჭარის უმაღლესმა სასამართლომ მიიღო, რამაც აღნიშნული ქონების კონფისკაციის სიიდან ამოღება განაპირობა.

რაც შეეხება საკასაციო სასამართლოს წინაშე საქმის წარმოებას, საქმის სამართლებრივ საკითხებთან დაკავშირებით არგუმენტების წარდგენის შესაძლებლობა სამივე მომჩივანმა გამოიყენა. მათ არგუმენტები წარადგინეს, როგორც წერილობით, ასევე ზეპირსიტყვიერად. სამართალწარმოება, პირველი ინსტანციის მსგავსად, შეჯიბრობითობის პრინციპის მიხედვით წარიმართა. მომჩივნები ევროპული სასამართლოს წინაშე არ დაობდნენ, რომ საკასაციო სამართალწარმოების დროს ადგილი ჰქონდა რაიმე პროცედურულ დარღვევას და მათი არგუმენტები მხოლოდ ფაქტთან დაკავშირებული დასკვნების ეჭვქვეშ დაყენებით შემოიფარგლა. მიუხედავად ამისა, ევროპული სასამართლო აღნიშნავს, რომ მის კომპეტენციაში არ შედის ეროვნული სასამართლოების მიერ შეფასებული ფაქტების ჩანაცვლება მის მიერ შეფასებული ფაქტებით. ეროვნული სასამართლოები უკეთეს პოზიციაში არიან, რათა მათ წინაშე არსებული ფაქტები შეაფასონ. (იხილეთ Grayson and Barnham v. the United Kingdom, ნომ. 19955/05 და 15085/06, § 48, 2008 წლის 23 სექტემბერი).

რაც შეეხება მომჩივანთა არგუმენტს, რომ ეროვნულმა სასამართლოებმა ქონების ჩამორთმევის შესახებ ბრძანება მხოლოდ პროკურორის მიერ გამოთქმულ უსაფუძვლო ეჭვს დააფუძნა, სტრასბურგის სასამართლო მას დაუსაბუთებლად მიიჩნევს. ეროვნულმა სასამართლოებმა შეჯიბრებით სასამართლო პროცესზე სათანადოდ განიხილეს სახელმწიფო ბრალმდებლის მოთხოვნა, საქმეში არსებული უამრავი ფაქტის დამადასტურებელი დოკუმენტის ფონზე. ეროვნული სასამართლოები აღნიშნულმა მტკიცებულებებმა მიიყვანა იმ დასკვნამდე, რომ გოგიტიძის ოჯახის მიერ პირველი მომჩივნის საჯარო სამსახურის ყოფნის პერიოდში შეძენილი ქონება ვერ იქნებოდა მხოლოდ მისი ოფიციალური ხელფასის შედეგად მოპოვებული, იმის გათვალისწინებითაც, რომ დანარჩენ მომჩივნებს შემოსავლის სხვა მნიშვნელოვანი წყარო არ გააჩნდათ. მომჩივანთა ფინანსური მდგომარეობის გამოკვლევამ დაადასტურა, რომ მათ შემოსავალსა და სიმდიდრეს შორის არსებობდა შესამჩნევი განსხვავება და რომ ეს განსხვავება, რომელიც კარგად დასაბუთებული ფაქტობრივი დასკვნა გახლდათ, შემდგომში კონფისკაციის თაობაზე გადაწყვეტილების მიღების საფუძველი გახდა.

სტრასბურგის სასამართლო ადგენს, რომ არცერთი გარემოება არ მიუთითებდა, რომ სამოქალაქო სამართალწარმოების წარმართვისას მომჩივნებს უარი ეთქვას მათი არგუმენტებისა და პოზიციის წარდგენის გონივრულ შესაძლებლობაზე ან რომ ეროვნული სასამართლოების დასკვნა აშკარად თვითნებური იყო.

ზემოხსენებულის ფონზე, საჯარო სამსახურში კორუფციის აღმოსაფხვრისაკენ მიმართული პოლიტიკის განსაზღვრისას საქართველოს ხელისუფლების შეფასების ფართო ზღვრის გათვალისწინებით და, აგრეთვე, იმ ფაქტის გათვალისწინებით, რომ ეროვნულმა სასამართლოებმა მომჩივნებს გონივრული შესაძლებლობა მიანიჭეს, რათა მათი საქმე შეჯიბრებით სამართალწარმოებაში განხილულიყო, ევროპული სასამართლო ასკვნის, რომ მომჩივანთა ქონების კონფისკაციასთან დაკავშირებული სამოქალაქო სამართალწარმოება, რომელიც დაფუძნებული იყო შესაბამის საერთაშორისო სტანდარტებთან მეტნაკლებად შესაბამის პროცედურაზე, არ არღვევდა აუცილებელ სამართლიან ბალანსს. შესაბამისად, ადგილი არ ჰქონია კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის დარღვევას.

მომჩივნები, ასევე, დაობდნენ, რომ კონფისკაციის თაობაზე სამართალწარმოება კონვენციის მე-6 მუხლის 1 პარაგრაფით გათვალისწინებულ მხარეთა თანასწორობის პრინციპთან წინააღმდეგობაში მოდიოდა, რადგან პირველი ინსტანციის წინაშე საქმის განხილვა პირველი და მეორე მომჩივნის მონაწილეობის გარეშე მიმდინარეობდა. სტრასბურგის სასამართლომ განაცხადა, რომ ნათელი არ იყო კონვენციის მე-6 მუხლის 1 პარაგრაფის რომელი ნაწილის (,,სამოქალაქო’’ თუ ,,სისხლისსამართლებრივი’’) მიხედვით სურდათ მომჩივნებს გასაჩივრება. სტრასბურგის სასამართლო აცხადებს, რომ მომჩივნებმა თავად გადაწყვიტეს არ გამოეყენებინათ მათი პროცედურული უფლებები. რაც შეეხება მომჩივანთა არგუმენტს, რომ მათ არ უნდა დაკისრებოდათ ქონების კანონიერი წარმომავლობის დამტკიცების ტვირთი, სტრასბურგის სასამართლო მიიჩნევს, რომ კონვენციის მე-6 მუხლის 1 პარაგრაფის ,,სამოქალაქო’’ ნაწილის მიზნებისათვის, კონფისკაციის თაობაზე სამართალწარმოების მოპასუხეთათვის მტკიცების ტვირთის შებრუნებაში თვითნებური არაფერია. ევროპულმა სასამართლოს საჩივარი აშკარად დაუსაბუთებლად მიიჩნია და კონვენციის 35-ე მუხლის მე-3 პარაგრაფის ა ქვეპუნქტის და მე-4 პარაგრაფის თანახმად დაუშვებლად ცნო.

რაც შეეხება კონვენციის მე-6 მუხლის მე-2 პარაგრაფთან დაკავშირებით მომჩივნის საჩივარს, სტრასბურგის სასამართლომ, მის მიერ დამკვიდრებული პრეცედენტული სამართლის ფონზე, განაცხადა, რომ სამოქალაქო სამართალწარმოების შედეგად ქონების კონფისკაციის ბრძანების გაცემა, სისხლისსამართლებრივი პასუხისმგებლობის დადგენის გარეშე, არ არის სადამსჯელო ხასიათის, არამედ კომპენსაციის მინიჭებას ემსახურება და პრევენციული ხასიათისაა. ამრიგად, აღნიშნული ფაქტი მოცემულ დებულებასთან მიმართებით საჩივრის საფუძველი ვერ გახდება.სტრასბურგის სასამართლომ დაადგინა, რომ პირველი მომჩივნის მოთხოვნა შეუსაბამოა კონვენციის მე-2 მუხლის მე-2 პარაგრაფის ratione materiae-სთან 35-ე მუხლის მე-3 პარაგრაფის ა ქვეპუნქტის მნიშვნელობის სარგლებში და 35-ე მუხლის მე-4 პარაგრაფის თანახმად დაუშვებლად ცნო.

მომჩივნები ეროვნული სამართალწარმოების შედეგიდან გამომდინარე კონვენციის მე-7 და მე-14 მუხლების დარღვევაზე მიუთითებდნენ, თუმცა ევროპულმა სასამართლომ ხაზი გაუსვა წინამდებარე საქმეზე მის მიერ ჩამოყალიბებულ დასკვებს და განაცხადა, რომ იგი ვერ ხედავს აღნიშნული მუხლით გათვალისწინებული უფლებებისა და თავისუფლების დარღვევას. სტრასბურგის სასამართლომ საჩივარი, როგორც აშკარად დაუსაბუთებელი, კონვენციის მე-3 პარაგრაფის ა ქვეპუნქტის და მე-4 პარაგრაფის თანახმად დაუშვებლად ცნო.

დასკვნა: ზემოაღნიშნულიდან გამომდინარე, სასამართლო ერთხმად

აცხადებს, რომ კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ელ მუხლთან დაკავშირებულ პირველი, მეორე და მეოთხე მომჩივნის საჩივარს დასაშვებად ცნობს და დარჩენილი საჩივარი დაუშვებელია.
ადგენს, რომ კონვენციის 1-ლი დამატებითი ოქმის 1-ლი მუხლის დარღვევას ადგილი არ ჰქონია.